Жон Пирпонт Морган гэж хэн бэ

Жон Пирпонт Морган удирдлагыг гартаа авч чаддаг байсан.Тэрээр1837 он дөрөвдүгээр сарын 17-нд төрсөн. Түүний эцэг Жуниус Спенсер морган Лондонгийн тэргүүний санхүүч байжээ. Харин Жон Морган хичээлдээ сайн байгаагүй ч багаасаа бизнесийн “одтой” байсан гэдэг. Түүнийг бизнесийн ойлголттой болгохыг хүссэн эцэг нь германы коллежид явуулжээ. 1856 онд коллеж төгсөж ирээд тэрээр Лондонд аавынхаа компанид ажиллаж эхэлсэн байна. Түүний огцом ширүүн аашнаас ажилчид нь айдаг байсан ч тэрээр бүх удирдлагыг гартаа авч чаддаг байв.
Морган үргэлж зоримог алхам хийдэг. Тэрээр Шинэ Орлеандад хөвөн ба усан онгоцны бизнесийг судлах томилолт авч явахдаа нэгэн усан онгоцны ахмадтай танилцжээ. Ахмад маш их кофе зарах хэрэгтэй байсан тул Морган түүний бүх кофег худалдан авсан байна. Дарга нар нь Морганыг их хэмжээний мөнгө дэмий зарсан хэмээн үзэж шийтгэх гэсэн боловч тэрээр кофег асар их ашигтай бизнес болгож, эргүүлэн заржээ. Аавынхаа хүсэлтээр тэрээр АНУ-д “Ж.П.Морган ба компани” гэгчийг нээн ажиллуулах болов.
Морганы компани америкийн санхүү, эдийн засгийн төв болжээ. Тэрээр АНУ улс төдийгүй дэлхийн эдийн засгийн сүлжээг үүсгэсэн байна. Мөн Америкийн түүхэнд гарсан төмөр замын хувьцаа худалдах хамгийн том үйл ажиллагаанд гар бие оролцож байжээ. 1890 онд 3.5 сая долларын өрөнд орсон “Эдисоны цахилгаан гэрэл”-д дэмжлэг үзүүлж Эдисон өөр том цахилгаан компанитай нэгдэж 1891 онд “Женерал электрик” компанийг байгуулжээ. 1901 онд тэрээр Карнегийн ган хайлуулах компанийг бусад үйлдвэрүүдтэй нэгтгэж “АНУ-ын ган трест” байгуулахад нь тусалсан байна. 1902 оны Мак Кормик, Диринг ба бусад үйлдвэрлэгчдийн үйлдвэрүүдийг нэгтгэн олон улсын чанартай “интернэшнл Харвестер” компани байгуулах ажлыг удирдаж байжээ. Энэхүү шинэ компани нь улаан буудайн худалдааны 80 хувийг хянаж байлаа.

Морган үргэлж л өрсөлдөгчдөө ялан дийлдэг байсан. Ульям Генри Вандерьбилт Нью-Йоркийн Төв төмөр замаас түүний эзэмшиж байсан 87 хувь хувьцааг багасгах олон нийтийн шаардлагын дагуу 250 мянган ширхэг хувьцаа худалдах шийдвэр гаргасан аж. Гэвч энэхүү 250 мянган хувьцааг зарсанаар АНУ-д хямрал гарч болзошгүй байлаа. Иймээс морган эцгийнхээ тусламтайгаар энэ хувьцааг Европт зарж, тус компаний удирдах зөвлөлд оржээ.
Морган 1895 оны хямралын үеэр АНУ-ын Засгийн газрыг аварч, өөртөө асар их ашиг олж чаджээ. Хямралын эхний үед засгийн газрын алтны нөөц 41 сая хүртэл буурч өдөр ирэх тусам хоёр саяар багассар байв. АНУ-ын засгийн газар Морганаас тусламж хүссэн байна. Тэрээр Европын хөрөнгө оруулагчдаас хувийн журмаар зарах 50 сая долларын алт оруулж ирсэний дараа ерөнхийлөгч Кливленд бодлоо өөрчлөн хувийн биш улсын шугмаар зарах санал тавьжээ. Үүнээс үүдэн маргаан үүсэв. Энэ маргааны үеэр засгийн газрын алтны нөөцийн хэмжээ аюултай түвшинд хүрсэн байлаа. Ингээд ерөнхийлөгч Морганд алтыг хувийн журмаар зарах зөвшөөрөл өгсөнөөр хямралыг даван гарч засгийн газрын нөөц 100 саяар өсчээ. Гэвч улс төрийн өрсөлдөгч нар нь Морган, Кливленд нарыг улс орны ирээдүйгээр тоглосон гэж шүүмжилж эхэллээ. Гэсэн ч Морган үргэлж л өрсөлдөгчдөө ялан дийлдэг байв.
Морган бол Америкийн түүхэн дэх хамгийн хүчирхэг санхүүгийн вант улсын эзэн байжээ. Америкийн засгийн газар хүнд хэцүү үедээ түүнээс тусламж хүсдэг байсан нь түүнийг асар хүчтэй нөлөө бүхий хүн байсаныг батална. Морганыг Рокфеллерийнхээс хол давсан асар их хүчтэй байсан хэмээн түүхэнд тэмдэглэсэн байдаг. Тэрээр маш дайчин, шаргуу хүн байсан тул хэдхэн минутын дотор хэдэн саяын гэрээ хэлэлцээрийг ч байгуулж чаддаг байжээ.

Морган жижиг зүйлээр хөөцөлддөггүй.Түүний удирдах чадвар, алсын хараатай бодлого зэргийг өрсөлдөгчид нь ч биширдэг байлаа. Ерөнхийлөгч Теодор Рузвельт “бид хэдийгээр эсрэг байр суурь эзэлж байгаа ч би түүний хүмүүсийг эрхшээлдээ байлгах асар их эрх мэдэл болоод үнэнийг нь гайхдаг. Тэр хэзээ ч жижиг зүйлийн араас хөөцөлддөггүй” гэжээ.
Морган төгсгөл болсон ч түүний асар их хүч одоог хүртэл үргэлжилсээр байна. 1913 онд 75 насандаа өөд болсон байна. Түүний үндэслэсэн байгууллага одоо ч АНУ-ын төдийгүй дэлхийн хүчирхэг банкуудын нэг хэвээр байгаа ажээ. Энэ байгууллагын жилийн ашиг 1.5 миллиард долларын ашигтай ажилладаг бөгөөд одоогоор 96 миллиард долларын хөрөнгө бүхий компани болжээ.

АНУ-ын төв банкны ерөнхийлөгч Бэн Бернанкегийн тухайд

Бэн Шалом Бернанкэ (1953/12/13 нд төрсөн) Америкийн эдийн засагч, 2006 оны 2 сараас АНУ-н төв банкны ерөнхийлөгч, цагаан ордны дэргэдэх эдийн засгийн шинжээчдын тэргүүлэгчээр ажиллаж байгаа. Хоч нь “нисдэг тэрэг Бэн”, яагаад гэвэл тэрээр хямралын үед нисдэг тэрэгнээс мөнгө тараах нь хамгийн чухал гэж хошигнодог байв. Бэн Бернанке нь Жорж мужийн Огаста хотод 1953 онд төрсөн. Түүний аав нь эм зүйч, ээж нь багш байв. Тэрээр нэг эрэгтэй, нэг эмэгтэй дүүтэй. Одоогоор эрэгтэй дүү нь өмгөөлөгчөөр умард Каролинад,эмэгтэй дүү нь Бостон дахь Беркли хэмээх хөгжмийн сургуульд ажиллаж байна. Бэн Бернанке нь еврей үндэстэн бөгөөд иүдэйн шашин шүтдэг. Бага байхдаа Бэн Бернанке туйлын авьястай хүүхэд байв. Тэрээр багын математикийн авьястай хүүхэд байсан бөгөөд 11 настай байхдаа мужийн математикийн олимпиадад түрүүлж байв. Дунд сургуульд байхдаа сургуулийн ханын сонингын эрхлэгч, ангийн дарга байсан. Дээд тоог бие даан сурч SAT хэмээх шалгалтанд хамгийн дээд оноо буюу 1590 оноо авч байв.

Дунд сургуулиа төгсөн улмаар Харвардын их сургуульд элсэн оров. Харвардын их сургуульд Бэн Бернанке хамгийн шилдэг, хамгийн чармайлттай оюутан байв. 1975 онд Харвардын их сургуулийн эдийн засгийн баклаврын зэргийг онц дүнтэй хамгаалсан. Тэрээр эдийн засгийн шинжлэх ухаанаас гадна англи хэл, математикийг гүнзгий судалж энэ чиглэлээр олон бүтээл туурьвисан. 2006 оноос хойш АНУ-ын төв банкны ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байхдаа өөрийн төлөвлөгөө, чиглэлээ маш тодорхой илэрхийлж чаддаг байсан нь англи хэл сайн сурсантай холбоотой.

1979 онд Массачүсетсийн Технологийн их сургуульд Филасофийн ухааны доктор цол хамгаалав. Магистрын зэрэгт сурч байхдаа мөнгөний эдийн засгийг судалж байв. Түүний магистрын зэрэг хамгаалсан сэдэв нь “эдийн засгийн эргэлтийн урт хугацааны чиглэл” гэсэн сэдэвтэй байсан.

Докторын зэрэг авсаныхаа дараа Станфордын их сургууль болон Тристоны их сургуульд багшаар ажиллаж (1979-85) байв. Станфордын их сургуульд 1996-2002 онуудад тэнхимын эрхлэгчээр маш үр дүнтэй ажиллаж байв.

2002 оноос АНУ-ын төв байнкны дэргэдэх удирдлагын зөвлөлийн гишүүн болов. Зөвлөлийн гишүүн байхдаа төв банкны ерөнхийлөгч байсан Алан Гринспантай хамтран ажиллаж байв. Тухайн үеийн судалгаанаас харахад Бэн Бернанке нь АНУ-н эдийн засагт маш нөлөө бүхий нэгэн болсон байв.

2006 онд Ерөнхийлөгч Ж.Бушийн санаачлагаар төв банкны тэргүүнээр сонгогдов. 2009 оны 8-р сарын 25-нд Барак Обама төв банкны тэргүүнээр улираан сонгов.

Бэн Бернанке нь консерватив үзэлтэй бөгөөд шийдвэр гаргахдаа бодит байдал дээр тулгуурладаг. Түүний арга барил нь өмнө төв банкны тэргүүн байсан Алан Триспанаас ондоо байсан. Алан Гринспан нь зөн совиндоо найддаг байсан бол Бэн Бернанке нь математик шинжилгээнд тулгуурлаж шийдвэрээ гаргадаг.

Бэн Бернанкегийн гол үзэл санаа нь “төв банк тодорхой зорилго тавьж, түүнийгээ иргэдэд зөв мэдээлэн хөрөнгө оруулагчдад найдвартай мэдээлэл өгөх” юм.

2009 оноос Бэн Бернанке шүүмжлэлд өртөх болов. Зарим эдийн засагчид түүнийг үл хөдлөх хөрөнгийн үнийг барьж байсан бол АНУ эдийн засгийн хямралыг хохирол бага давах байсан гэж шүүмжилж байв.

Тэрээр гэр бүлтэй ба 2 хүүхэдтэй бөгөөд хувийн амьдралаа ямагт тэргүүн зэрэгт авч үздэг байв. Чөлөөт цагаараа тэрээр газрын теннис тоглох дуртай.

Forex news trading calendar with economic events analysis and currency exchange charts

Forex news trading calendar with economic events analysis and currency exchange charts